Centraal
Kerkbestuur Gent Stad |
Deze webpagina is een
inlichtingsbron voor de leden van de kerkraden die vallen onder het Centraal
Kerkbestuur Gent Stad, maar mag ook geraadpleegd worden door andere
geďnteresseerde derden. |
Schenkingen
en Legaten
Aanvaarding, Definitief
De
schenkingen worden definitief aanvaard en de legaten worden aanvaard door de
kerkraad.
Toepassing
artikel 37 van het Decreet
Aanvaarding, Voorlopig
De
schenkingen bij akte onder levenden worden altijd voorlopig aanvaard door de
penningmeester overeenkomstig de bepalingen van de wet van 12 juli 1931.
Toepassing
artikel 36 van het Decreet
Bezwaar
Belanghebbenden kunnen tegen de aanvaarding van een legaat bezwaar
indienen.
Er kunnen slechts bezwaren worden ingediend betreffende de legaten,
dit is de overdracht van eigendom opgenomen in een testament of laatste
wilsbeschikking. Voor schenkingen is geen decretale bezwaarprocedure voorzien.
Indien de schenking betwist wordt, kan slechts een burgerlijke procedure
ingesteld worden.
Toepassing artikel 38 van het Decreet
Bezwaar, Termijn
De bezwaren moeten worden ingediend bij de Vlaamse Regering binnen
een termijn van 30 dagen nŕ de beslissing van aanvaarding van de kerkraad. De
beslissing van aanvaarding moet echter mits een aangetekend schrijven betekend
worden om uitwerking te krijgen. De bezwaartermijn begint te lopen vanaf de dag
na de dag van de afgifte ter post van de aanvaarding. Let wel! Het bezwaar moet
niet bij aangetekend schrijven worden verstuurd naar de Vlaamse Regering. Maar
de bezwaarindiener moet zich verzekeren van alle middelen om zijn bezwaar te
staven en om bepaalde termijnen te doen lopen.
Toepassing artikel 38 van het Decreet
Bezwaar, Behandeling door Vlaamse
Regering
De Vlaamse Regering beschikt over een termijn van 50 dagen te
rekenen vanaf de dag na de dag van ontvangst van het bezwaar. Het besluit tot
geheel of gedeeltelijk behoud van het legaat of de afwijzing ervan moet aan de
bezwaarindiener toegestuurd worden uiterlijk bij het verstrijken van de termijn.
Indien de Vlaamse Regering niet beschikt, dan wordt de klacht van de
bezwaarindiener geacht correct te zijn en wordt er definitief gevolg aan
gegeven. Opnieuw wordt de vorm waarmee het besluit wordt meegedeeld niet
decretaal omschreven.
Toepassing artikel 38 van het Decreet
Burgerlijk wetboek, Aard
De aard van de schenking is niet omschreven, maar het meestal zijn
het lichamelijke goederen of rechten (titels) die lichamelijke goederen of
intellectuele rechten vertegenwoordigen. Gelden zijn roerende lichamelijke
goederen.
Burgerlijk wetboek, Bekwaamheden
De grote voorwaarde echter is dat de schenker en de begunstigde
wettelijk in staat moet zijn om te schenken of te ontvangen. Aan de bepalingen
opgenomen in Burgerlijk wetboek, Boek 3, Titel II, Hfdst. II, Bekwaamheid om te
beschikken of te verkrijgen bij schenking onder levenden of bij testament, art.
901- 912 moet voldaan worden.
In het bijzondere moet de schenker bekwaam zijn om te schenken of te
legateren en de begunstigde om te ontvangen of aan te nemen [zie BW, art. 902
e.v.].
Burgerlijk wetboek,
Definitie
Een schenking onder de levenden is een akte waarbij de schenker zich
dadelijk en onherroepelijk van de geschonken zaak ontdoet, ten voordele van de
begiftigde die ze aanneemt [zie BW, art. 894].
Een testament is een akte waarbij de erflater, voor de tijd dat hij
niet meer in leven zal zijn, over het geheel of een deel van zijn goederen
beschikt, en die hij kan herroepen [zie BW, art. 895].
Burgerlijk wetboek, Goede zeden
Zoals voor alle burgerlijke akten, zullen
voorwaarden die strijdig zijn met de wet of de goede zeden, ofwel de
aanvaarding van schenkingen, legaten en stichtingen onmogelijk maken, ofwel als
niet bestaande worden beschouwd. De aanvaarding is onmogelijk wanneer de
onwettige of ongeoorloofde voorwaarde als essentiële voorwaarde of als enig
mogelijke bestemming geformuleerd werd.
De voorwaarde wordt als onbestaande beschouwd
wanneer zij niet als exclusief bedoeld werd en hetgeen dat geschonken wordt ook
op een andere wijze zinvol kan aangewend worden (bvb. de schenking van een huis
onder de voorwaarde dat het niet mag verhuurd worden aan vreemdelingen). Het
gaat hier over een ongeoorloofde voorwaarde. Het huis kan echter wel aanvaard
worden, maar de ongeoorloofde beperking moet als niet bestaande worden
beschouwd. Het huis kan aan iedereen verkocht of verhuurd worden.
Burgerlijk wetboek, Kenmerken
Er kan een dubbel onderscheid gemaakt worden: een schenking kan in
principe niet herroepen worden [zie echter BW, art. 953 e.v.], een legaat wel.
Een schenking gaat in principe onmiddellijk in; een legaat gaat slechts in na
het vervullen van de opschortende voorwaarde: het overlijden van de erflater.
Burgerlijk wetboek, Onroerend goed
Indien een onroerend goed
wordt geschonken, moet een openbare ambtenaar tussenkomen, meestal is dit een
notaris.
De voor hypotheek vatbare
schenking, de overdracht van eigendom van onroerende goederen en de aanvaarding
moeten daarenboven overgeschreven worden bij de bevoegde Hypotheekbewaarder [zie
BW, art. 939]. Indien niet, dan is de schenking niet-tegenstelbaar, tenzij aan
de schenker of aan degenen die belast zijn om te doen overschrijven of hun
rechtverkrijgenden [zie BW, art. 941].
Voor
hypotheek zijn alleen vatbaar:
1° onroerende
goederen die in de handel zijn (art. 45, Hyp.W);
2° rechten
van vruchtgebruik, erfpacht en opstal, op diezelfde goederen gevestigd, zolang
die rechten duren (art. 45, Hyp.W);
3° zee- en
binnenschepen (Wkh., boek II, art. 3, 11, 25, 27,
272 en 272bis)
Burgerlijk wetboek, Vormvoorwaarden
Definitieve aanvaarding
De definitieve aanvaarding van een schenking en / of de aanvaarding
van het legaat is aan vormvoorwaarden gebonden. Ze wordt gedaan bij aangetekend
schrijven aan de schenker of mits authentieke akte verleden door de notaris bij
een legaat. Daarenboven moeten de akten geregistreerd worden om tegenstelbaar
te zijn aan derden. Onroerende schenkingen of legaten moeten ook worden
overgeschreven bij de hypotheekbewaarder.
Infra, Vormvoorwaarden Schenking
Burgerlijk wetboek, Vormvoorwaarden
Schenking
De schenking is onderworpen aan vormvoorwaarden: ze moet gedaan
worden bij akte en ze moet ook geschat worden [zie BW, art. 948]. Dit wil
zeggen dat een geschrift de basis moet vormen van de overdracht van eigendom.
Alleen de notariële akte is toegelaten [zie BW, art. 931].
Een schenking is maar compleet, wanneer ze aanvaard wordt. Opnieuw
zijn vormvoorwaarden opgelegd [zie BW, art. 932 e.v.] onder andere de
betekening van de aanvaarding aan de schenker of een authentieke akte wanneer
het onroerende goederen betreft.
Identificatie
De schenkers en de kerkfabriek moeten gedegen geďdentificeerd zijn
of identificeerbaar zijn
Kerkraad
Schenkingen en legaten worden aanvaard door de kerkraad. Wat de
schenkingen aangaat, is er een getrapte aanvaarding, namelijk de voorlopige
aanvaarding door de penningmeester [zie Decreet, art. 36] en de definitieve
door de kerkraad. Er zijn geen termijnen van aanvaarding voorgeschreven. Maar
de termijn moet redelijk zijn voor alle partijen.
Toepassing artikel 37 van het Decreet
Legaten
De legaten zijn aan dezelfde voorwaarden gebonden als de schenking.
Legaten onderscheiden zich van de schenkingen door hun manier van vestiging,
namelijk door middel van een beschikking in een testamentaire akte of laatste
wilsbeschikking. Deze akten zijn op hun beurt aan voorwaarden verbonden die
opgesomd zijn in het Burgerlijk wetboek, Boek 3, titel II, Schenkingen onder
levenden en testamenten.
Onderscheid
Er wordt een onderscheid gemaakt tussen schenkingen onder levenden [zie
Decreet, art. 36] en legaten bij overlijden [zie Decreet, art. 37].
Onderzoek
Om het onderzoek naar de titel van overdracht te kunnen doen, wordt
de schenking onder levenden eerst voorlopig aanvaard door de penningmeester.
Nadat de juistheid en de correctheid van de akte, zowel naar vorm, als naar
inhoud, is onderzocht, dan aanvaardt de kerkraad de schenking definitief.
Toepassing artikel 36 van het Decreet
Opbrengsten en Ontvangsten
De opdracht van de kerkfabriek is duidelijk afgebakend in art. 4 van
het decreet van 7 mei 2004. Enerzijds, kan een kerkfabriek krachtens het
principe van de specialiteit slechts schenkingen, legaten of stichtingen
aanvaarden die passen binnen de haar toegekende bevoegdheid, zo o.m. voor de
ondersteuning van de beoefening van de eredienst, voor eucharistievieringen,
voor bepaalde godsdienstige intenties of voor de zielenrust van overledenen,
alsook voor het onderhoud, het herstel of de nieuwbouw van kerken.
Anderzijds komen dergelijke
schenkingen, legaten en stichtingen ten voordele van andere openbare instanties
die hiertoe niet bevoegd zijn (bv. gemeente of OCMW) door dit
specialiteitprincipe toe aan de kerkfabrieken.
Toepassing artikel 51 van
het Decreet
Opname
in de Inventaris
De legaten en de stichtingen
worden afzonderlijk in de inventaris vermeld.
Toepassing artikel 35 van
het Decreet
Rechten en Taksen
Sommige overdrachten zijn onderworpen aan rechten en taksen (bv. de
successierechten die rusten op het legaat). Deze rechten en taksen zijn een
last van de schenking en moeten betaald worden door de aannemer. Bij de
overweging of een schenking definitief zal aanvaard worden, moet met dit
economisch gegeven rekening worden gehouden.
Toepassing artikel 36 van het
Decreet
Verplichtingen uit Stichtingen
Verplichtingen vloeien
dikwijls voor uit stichtingen. Het zijn de (positieve) daden die een
kerkbestuur moet stellen als een aan een stichting verbonden voorwaarde
Toepassing artikel 51 van
het Decreet
Voorbeeld
Een erflater overlijdt op 12.07 en laat aan een kerkfabriek een som
geld na onder de vorm van aandelen. De aandelen moeten geďnventariseerd en
tegen geld gewaardeerd worden. De kerkraad aanvaardt en betekent zijn
beslissing mits een aangetekend schrijven aan de erfgenamen van de erflater op
28.07. De bezwaartermijn begint te lopen vanaf 29.07. Het einde van deze
termijn is voorzien op 29.08. Een erfgenaam dient op 16.08. bezwaar in. De
Vlaamse Regering ontvangt het bezwaar op 20.08. De besluittermijn begint op
21.08 en loopt op 11.10 om 24 uur af. Indien de Vlaamse Regering zijn besluit
niet meedeelt aan de bezwaarindiener, de betrokken kerkfabriek, de
gemeenteoverheid als eerste toezichthouder en het erkend representatief orgaan
(de bisschop) ten laatste op 11.10, dan wordt er geacht dan het bezwaar terecht
is en wordt het legaat vernietigd tot beloop van de waarde die de
bezwaarindiener in zijn klacht heeft vermeld.
©
PéDéWé 01.2009 Hoewel de teksten hoofdzakelijk gebaseerd zijn op wetteksten,
decretale verordeningen en omzendbrieven, is de interpretatie die er aan wordt
gegeven een persoonlijk standpunt dat noch de Vlaamse Regering en haar
administratie(s), noch de burgerlijke overheden en haar administratie(s), noch
de kerkelijke overheid en haar instelling(en) verbindt.