|
|
Schenkingen
en Legaten
Aard
van de schenking
De aard van de schenking is niet omschreven,
maar het meestal zijn het lichamelijke goederen of rechten (titels) die
lichamelijke goederen of intellectuele rechten vertegenwoordigen. Gelden zijn
roerende lichamelijke goederen.
Bekwaamheden
van de schenker
De grote voorwaarde echter is dat de schenker en
de begunstigde wettelijk in staat moet zijn om te schenken of te ontvangen. Aan
de bepalingen opgenomen in Burgerlijk
wetboek, Boek 3, Titel II, Hfdst. II, Bekwaamheid om te beschikken of te
verkrijgen bij schenking onder levenden of bij testament, art. 901- 912 moet voldaan worden.
In het bijzondere moet de schenker bekwaam zijn
om te schenken of te legateren en de begunstigde om te ontvangen of aan te
nemen [zie BW, art. 902 e.v.].
Definities
Een schenking onder de levenden is een akte waarbij de schenker zich
dadelijk en onherroepelijk van de geschonken zaak ontdoet, ten voordele van de
begiftigde die ze aanneemt [zie BW, art. 894].
Een testament is een akte waarbij de erflater, voor de tijd dat hij
niet meer in leven zal zijn, over het geheel of een deel van zijn goederen
beschikt, en die hij kan herroepen [zie BW, art. 895].
Goede zeden of strijdig met de wet
Zoals voor alle burgerlijke akten, zullen
voorwaarden die strijdig zijn met de wet of de goede zeden, ofwel de
aanvaarding van schenkingen, legaten en stichtingen onmogelijk maken, ofwel als
niet bestaande worden beschouwd. De aanvaarding is onmogelijk wanneer de
onwettige of ongeoorloofde voorwaarde als essentiële voorwaarde of als enig
mogelijke bestemming geformuleerd werd.
De voorwaarde wordt als
onbestaande beschouwd wanneer zij niet als exclusief bedoeld werd en hetgeen dat
geschonken wordt ook op een andere wijze zinvol kan aangewend worden (bvb. de
schenking van een huis onder de voorwaarde dat het niet mag verhuurd worden aan
vreemdelingen). Het gaat hier over een ongeoorloofde voorwaarde. Het huis kan
echter wel aanvaard worden, maar de ongeoorloofde beperking moet als niet
bestaande worden beschouwd. Het huis kan aan iedereen verkocht of verhuurd
worden.
Onderscheid naar de aard
van de schenking
Er kan een dubbel onderscheid gemaakt worden: een schenking kan in
principe niet herroepen worden [zie echter BW, art. 953
e.v.], een legaat wel. Een schenking gaat in principe onmiddellijk in;
een legaat gaat slechts in na het vervullen van de opschortende voorwaarde,
namelijk het overlijden van de erflater.
Onroerend goed
Indien een onroerend goed
wordt geschonken, moet een openbare ambtenaar tussenkomen, meestal is dit een
notaris.
De voor hypotheek vatbare
schenking, de overdracht van eigendom van onroerende goederen en de aanvaarding
moeten daarenboven overgeschreven worden bij de bevoegde Hypotheekbewaarder [zie BW, art. 939]. Indien niet, dan is de schenking
niet-tegenstelbaar, tenzij aan de schenker of aan degenen die belast zijn om te
doen overschrijven of hun rechtverkrijgenden [zie BW,
art. 941].
Voor
hypotheek zijn alleen vatbaar:
1° onroerende
goederen die in de handel zijn (art. 45, Hyp.W);
2° rechten
van vruchtgebruik, erfpacht en opstal, op diezelfde goederen gevestigd, zolang
die rechten duren (art. 45, Hyp.W);
3° zee- en
binnenschepen (Wkh., boek II, art. 3, 11, 25, 27,
272 en 272bis)
Vormvoorwaarden
definitieve aanvaarding
De definitieve aanvaarding van een schenking en
/ of de aanvaarding van het legaat is aan vormvoorwaarden gebonden.
Ze wordt gedaan bij aangetekend schrijven aan de
schenker of mits authentieke akte verleden door de notaris bij een legaat.
Daarenboven moeten de akten geregistreerd worden om tegenstelbaar te zijn aan
derden. Onroerende schenkingen of legaten moeten ook worden overgeschreven bij
de hypotheekbewaarder.
Infra, Vormvoorwaarden Schenking
Vormvoorwaarden
Schenking
De schenking is onderworpen aan vormvoorwaarden:
ze moet gedaan worden bij akte en ze moet ook geschat worden [zie BW, art. 948]. Dit wil zeggen dat een geschrift de basis moet vormen van
de overdracht van eigendom. Alleen de notariële akte is toegelaten [zie BW, art. 931].
Een schenking is maar compleet, wanneer ze
aanvaard wordt. Opnieuw zijn vormvoorwaarden opgelegd [zie BW, art. 932 e.v.] onder andere de betekening van de aanvaarding aan de
schenker of een authentieke akte wanneer het onroerende goederen betreft.
©
PéDéWé 01.2009 Hoewel de teksten hoofdzakelijk gebaseerd zijn op wetteksten,
decretale verordeningen en omzendbrieven, is de interpretatie die er aan wordt
gegeven een persoonlijk standpunt dat noch de Vlaamse Regering en haar
administratie(s), noch de burgerlijke overheden en haar administratie(s), noch
de kerkelijke overheid en haar instelling(en) verbindt.