Onderscheid
tussen onverenigbaarheden en verbodsbepaling
In het decreet worden zowel
onverenigbaarheden als verbodsbepalingen opgesomd. Onverenigbaarheden
onderscheiden zich van verbodsbepalingen op het vlak van het lidmaatschap
van de kerkraad.
Onverenigbaarheid is een wettelijk
beletsel om lid te zijn van een kerkraad ondanks het voldoen aan de
verkiesbaarheidvoorwaarden.
Verbodsbepalingen houden in dat leden
van de kerkraad onder bepaalde voorwaarden en omstandigheden niet kunnen
deelnemen aan de beraadslaging en / of de stemming in de kerkraad. Hun
lidmaatschap komt hierdoor echter niet in het gedrang (Standpunt van de permanente werkgroep erediensten; datum
validatie 13/10/2005).
Functies
in andere openbare besturen
Leden van de kerkraad die ook andere mandaten of functies
uitoefenen (gemeenteraadslid, voorzitter van het OCMW-bestuur,
burgemeester, lid van het Centraal Kerkbestuur), alsook leden die een
persoonlijk, familie- of professioneel belang hebben, rechtstreeks of
onrechtstreeks, al of niet strijdig met de belangen van de kerkraad, moeten
de vergadering verlaten bij de behandeling van deze agendapunten of zich
onthouden op te treden.
Een niet-limitatieve opsomming
van verbodsbepalingen
§ het deelnemen aan besprekingen of stemmingen met een
rechtstreeks of onrechtstreeks (via bloed- of aanverwantschap) en
persoonlijk belang;
§ het als advocaat of notaris tegen bezoldiging optreden voor of
tegen het bestuur van de eredienst. Kosteloos optreden kan wel;
§ het rechtstreeks of
onrechtstreeks deelnemen aan overeenkomsten zoals een pachtovereenkomst of
een overheidsopdracht. Zo kan een lid niet zelf of via een tussenpersoon
goederen verkopen aan of kopen van het bestuur van de eredienst.
Definitie persoonlijk belang
Deze verbodsbepalingen zijn geďnspireerd op bepalingen in
andere organieke regelgevingen voor lokale besturen. Voor het definiëren
van het rechtstreekse en persoonlijk belang kan bijgevolg verwezen worden
naar de geldende rechtsleer en rechtspraak. Hieruit volgt dat een aantal
voorwaarden gelijktijdig vervuld moeten zijn:
§ het voor- of nadeel moet materieel en in geld waardeerbaar
zijn, hetzij een verregaand moreel belang betreffen;
§ er moet een oorzakelijk verband zijn tussen de beslissing en
het voor- of nadeel;
§ het belang moet actueel zijn;
§ het belang moet individueel zijn.
(zie Decreet, art. 20; Omzendbrief BA-2005/01 dd 25.02.2005,
littera B, punt 1.3)
Dubbele
beperking: niet-bespreken, niet-stemmen
Het punt 1° legt een dubbele
beperking op: een lid mag vooreerst niet aan de bespreking van een
agendapunt deelnemen, maar hij mag vooral ook niet stemmen over het
agendapunt waarvoor hij een ander belang, dan het belang van de kerkfabriek
heeft.
Een persoonlijk belang houdt in dat
hij er voor zichzelf of voor een bloed- of
aanverwant tot in de 4de graad een voordeel uit haalt.
Deze tegenstrijdigheid kan zowel
rechtstreeks als onrechtstreeks van zijn persoon afhangen.
Rechtstreeks wanneer hij zelf als
tegenpartij optreedt, dit wil zeggen als hij zelf optreedt om een recht te
verkrijgen van of af te staan aan de kerkfabriek. Bv het lid verkoopt een huis aan de
kerkfabriek. Het lid verwerft een recht van doorgang op het erf van de
kerkfabriek naar een garage.
Onrechtstreeks kan hij ook belangen
hebben bij een contract dat afgesloten wordt met de kerkfabriek. Hij is dan
een lid van een vereniging of van een vennootschap waarmee de kerkfabriek
een contract afsluit. In welke
hoedanigheid hij de tegenpartij vertegenwoordigt, is van geen belang. Dit
kan zowel vergoed (hij krijgt een loon of een bijzondere vergoeding), als
onvergoed (hij doet het zonder ervoor betaald te worden) zijn.
Hij is vennoot van de vennootschap A
die een huis verkoopt aan de kerkfabriek. Hij is lid van een vzw B die om
bijzondere voorwaarden vraagt bij het ter beschikkingstellen van de kerk
ter gelegenheid van het organiseren van een concert.
De
bloed- of aanverwanten
De beperking wordt uitgebreid naar
familieleden toe. Hij mag niet deelnemen aan de bespreking van en stemmen
over een agendapunt waarbij een familielid tot in de 4de graad
een persoonlijk en rechtstreeks belang heeft.
Hier wordt echter een onderscheid
gemaakt tussen een rechtstreeks en onrechtstreeks belang. Het familielid of
de aanverwante moet er voor zichzelf een voordeel
bekomen. Indien het voordeel strekt voor een
vereniging of een vennootschap waarvan de bloed- of aanverwant lid is, dan
geldt deze regel niet.
Deze graadregel wordt echter
ingeperkt wanneer het gaat over de introductie van een familielid als
kandidaat voor de kerkraad of als bezoldigd medewerker van de kerkraad.
Maar de graadregel wordt opnieuw
uitgebreid naar niet familieleden of aanverwanten, namelijk naar de
familieleden en aanverwanten van de persoon die wettelijk samenleeft met
het lid.
Er zijn twee soorten verwanten:
·
Bloedverwanten
Bloedverwanten
zijn alle personen die één of meer dezelfde voorouders hebben.
·
Aanverwanten (ook: aangetrouwd)
Aanverwanten
zijn alle personen die getrouwd zijn met een bloedverwant en alle personen
die een bloedverwant zijn van het lid of de echtgenoot. (Personen die
getrouwd zijn met een bloedverwant van een echtgenoot zijn geen
aanverwanten. Concreet: de man van de zus van uw man of vrouw is niet aan u
verwant!)
Bloedverwanten
zijn er in verschillende graden. De graad van verwantschap is te vinden
door de stappen te tellen die men in een stamboom moet doorlopen om van de
ene bloedverwant bij de andere te komen.
overgrootouders:
overgrootvader/overgrootmoeder
|
3
|
4
|
grootouders:
grootvader/grootmoeder
|
oudoom/
oudtante
|
2
|
3
|
5
|
ouders:
vader/moeder
|
oom/tante
|
achterneef/
achternicht
|
1
|
2
|
4
|
6
|
Lid
|
broer/zus
|
neef/nicht
|
achterneef/
achternicht
|
1
|
3
|
5
|
7
|
kinderen:
zoon/dochter
|
neef/nicht
|
achterneef/
achternicht
|
achterneef/
achternicht
|
2
|
4
|
6
|
8
|
kleinkinderen:
kleinzoon/kleindochter
|
achterneef/
achternicht
|
achterneef/
achternicht
|
achterneef/
achternicht
|
3
|
5
|
7
|
9
|
achterkleinkinderen:
achterkleinzoon/achterkleindochter
|
achterneef/
achternicht
|
achterneef/
achternicht
|
achterneef/
achternicht
|
Wettelijk samenwonen
Twee
personen die samenwonen en bij hun gemeente een verklaring van wettelijk
samenwonen afleggen, zijn wettelijk samenwonend. Deze aangifte geeft een
zekere juridische bescherming.
Twee
personen die in België een woning delen kunnen wettelijk samenwonen. Dat
geldt niet alleen voor heteroseksuele of homoseksuele partners. U kunt ook
wettelijk gaan samenwonen met een familielid of met iemand anders waarmee u
geen seksuele relatie heeft.
Voorwaarden om wettelijk te kunnen samenwonen
U
kunt alleen een verklaring van wettelijk samenwonen tekenen als u:
·
juridisch bekwaam bent om een contract te sluiten
·
niet getrouwd bent
·
niet wettelijk samenwoont met een andere persoon
Verklaring van wettelijk samenwonen
U
moet een schriftelijke verklaring van wettelijk samenwonen overhandigen aan
de ambtenaar van de burgerlijke stand. Van deze aangifte krijgt u een
ontvangstbewijs.
U
kunt zelf een verklaring van wettelijk samenwonen opstellen of u kunt
gebruikmaken van een modelformulier dat veel gemeenten aanbieden.
De
verklaring moet altijd de volgende gegevens bevatten:
·
de datum van de verklaring
·
de naam, voornamen, geboorteplaats en -datum, en
handtekening van de twee partijen
·
de gemeenschappelijke woonplaats
·
de wens van beide partijen om wettelijk samen te
wonen
·
de vermelding dat beide partijen vooraf kennis
hebben genomen van de artikelen 1475 tot 1479 van het burgerlijk wetboek,
die het statuut van het samenwonen regelen
·
de verwijzing naar het eventuele
samenlevingscontract dat vooraf door een notaris opgesteld is
De
ambtenaar van de burgerlijke stand controleert of aan de wettelijke
voorwaarden voor het wettelijk samenwonen is voldaan. Als dat het geval is,
schrijft hij de verklaring in het bevolkingsregister in.
(zie
http://www.belgium.be/nl/familie/koppel/samenwonen/wettelijk_samenwonen/)
Verwantschap
met andere leden
De beperking van verwantschap wordt herleid tot
de 2de graad indien er sprake is om een ander persoon als lid
van de kerkraad op te nemen. Of om de rechtspositie van werknemers van de
kerkfabriek te bespreken (vergelijk met Decreet, art. 16,
onverenigbaarheden).
|